De ervaren zonne-waarnemer Emiel Veldhuis (Zwolle) vertelt over het waarnemen en fotograferen van de zon.

Terugblik op maansverduistering en Perseïden.
De totale maansverduistering van 27 juli zal voor velen het astronomische hoogtepunt van 2018 zijn. Ook op VSB was dit fascinerende hemelverschijnsel goed te volgen met in totaal zo’n 500 bezoekers in een festivalachtige sfeer. Het jaarlijkse Perseïden-maximum ging helaas vanuit Nederland grotendeels verloren door bewolking. Toch konden er nog enkele waarnemingsactiviteiten ontplooid worden. Alex Scholten kijkt terug naar beide activiteiten.
De zuidelijke sterrenhemel vanuit Namibië.
Jaap van’t Leven verbleef half augustus in Namibië en maakte weer fraaie opnamen. Met enkele timelapse-filmpjes toont hij hoe indrukwekkend de uiterst donkere zuidelijke hemel is (inclusief Perseïden).

De periodieke praktijkavonden (‘waarneemavonden’) worden georganiseerd door en voor donateurs/leden van de Volkssterrenwacht Bussloo en de VWS-vereniging Triangulum. Doelstelling is primair om waar te nemen en de sterrenhemel beter te leren kennen. Dit kan uiteraard alleen bij helder weer; daarom is er op de praktijkavond ook een alternatief programma bestaande uit korte voordrachten over de actuele sterrenhemel, praktische onderwerpen, etc. Ook de bijdragen van donateurs/leden, bijv. eigen waarnemingen of foto’s, zijn zeer welkom. De avonden worden gehouden op de Volkssterrenwacht Bussloo (aanvang 19.30 uur) en zijn vrij toegankelijk.

Ervaringen van een beginnende astrofotograaf.
Een paar jaar geleden begon Astrid Eeuwes met het fotograferen van de sterrenhemel. Stap voor stap heeft ze zich hierin verder ontwikkeld met fraaie resultaten tot gevolg. Regelmatig is ze te vinden in Keijenborg in de Achterhoek om met de telescoop onder relatief donkere omstandigheden de sterrenhemel vast te leggen. Een overzicht van de afgelopen jaren.

De periodieke praktijkavonden (‘waarneemavonden’) worden georganiseerd door en voor donateurs/leden van de Volkssterrenwacht Bussloo en de VWS-vereniging Triangulum. Doelstelling is primair om waar te nemen en de sterrenhemel beter te leren kennen. Dit kan uiteraard alleen bij helder weer; daarom is er op de praktijkavond ook een alternatief programma bestaande uit korte voordrachten over de actuele sterrenhemel, praktische onderwerpen, etc. Ook de bijdragen van donateurs/leden, bijv. eigen waarnemingen of foto’s, zijn zeer welkom. De avonden worden gehouden op de Volkssterrenwacht Bussloo (aanvang 19.30 uur) en zijn vrij toegankelijk.

Geminiden in december
Rond 13/14 december heeft de meteorenzwerm Geminiden zijn maximum. Behoudens de onvoorspelbaarheid van het weer zijn de omstandigheden goed voor een leuke meteoren-actie. Alex Scholten blikt alvast vooruit. Tevens is deze avond nog ruimte voor een nader te bepalen onderwerp.

De periodieke praktijkavonden (‘waarneemavonden’) worden georganiseerd door en voor donateurs/leden van de Volkssterrenwacht Bussloo en de VWS-vereniging Triangulum. Doelstelling is primair om waar te nemen en de sterrenhemel beter te leren kennen. Dit kan uiteraard alleen bij helder weer; daarom is er op de praktijkavond ook een alternatief programma bestaande uit korte voordrachten over de actuele sterrenhemel, praktische onderwerpen, etc. Ook de bijdragen van donateurs/leden, bijv. eigen waarnemingen of foto’s, zijn zeer welkom. De avonden worden gehouden op de Volkssterrenwacht Bussloo (aanvang 19.30 uur) en zijn vrij toegankelijk.

Terugblik 2018 en Hemelverschijnselen 2019.

Alex Scholten geeft een terugblik op de afgelopen maanden met Geminiden en kometen. Ook de eerste resultaten van de totale maansverduistering van maandagochtend 21 januari zullen besproken worden. Tevens een vooruitblik op de hemelverschijnselen van 2019 met o.a. de Mercuriusovergang van 11 november.

Sinds mensenheugenis doen de zon en de maan dienst als een natuurlijke klok en kalender. Johannes Kepler beschreef 400 jaar geleden de banen van hemellichamen in een drietal eenvoudige wetten. Maar zijn de hemellichamen wel zo betrouwbaar? Kunnen we nog voorspellen aan welke kant van de zon de aarde zal staan over een miljoen jaar? Hendrik Beijeman toont de bezoeker hoe er met de ontdekking van de chaos-theorie een einde kwam aan de vermeende stabiliteit van het zonnestelsel.

De periodieke praktijkavonden (‘waarneemavonden’) worden georganiseerd door en voor donateurs/leden van de Volkssterrenwacht Bussloo en de VWS-vereniging Triangulum. Doelstelling is primair om waar te nemen en de sterrenhemel beter te leren kennen. Dit kan uiteraard alleen bij helder weer; daarom is er op de praktijkavond ook een alternatief programma bestaande uit korte voordrachten over de actuele sterrenhemel, praktische onderwerpen, etc. Ook de bijdragen van donateurs/leden, bijv. eigen waarnemingen of foto’s, zijn zeer welkom. De avonden worden gehouden op de Volkssterrenwacht Bussloo (aanvang 19.30 uur) en zijn vrij toegankelijk.

Presentatie-avond

Een avond met enkele korte presentaties van vrijwilligers die willen oefenen met het geven van een presentatie en daar feedback op willen ontvangen. O.a. Bas Grootenhuis zal een presentatie geven over zijn hobby astrofotografie.

De periodieke praktijkavonden (‘waarneemavonden’) worden georganiseerd door en voor donateurs/leden van de Volkssterrenwacht Bussloo en de VWS-vereniging Triangulum. Doelstelling is primair om waar te nemen en de sterrenhemel beter te leren kennen. Dit kan uiteraard alleen bij helder weer; daarom is er op de praktijkavond ook een alternatief programma bestaande uit korte voordrachten over de actuele sterrenhemel, praktische onderwerpen, etc. Ook de bijdragen van donateurs/leden, bijv. eigen waarnemingen of foto’s, zijn zeer welkom.
De avonden worden gehouden op de Volkssterrenwacht Bussloo (aanvang 19.30 uur) en zijn vrij toegankelijk.

‘Astro Pixel Processor’

Gedurende de eerste helft van de avond vertelt Mabula Haverkamp over zijn eigen ontwikkelde Astro Pixel Processor (APP) software. Met APP is het mogelijk om snel en met verbluffend resultaat astro-foto’s te bewerken tot een eindresultaat. APP onderscheidt zich in gebruikseenvoud doch biedt een krachtig arsenaal van zeer geavanceerde bewerkingstechnieken zodat zowel beginnende astro-fotografen alsmede semi-professionele fotografen alles uit hun beelden kunnen halen. In korte tijd wist APP de astrofotografie wereld te veroveren sinds de lancering bijna 2 jaar geleden. Inmiddels wordt APP over de hele wereld gebruikt, en vind binnenkort ook gebruik in robotische observatoria van o.a. iTelescope.net

‘Staraid’

Hendrik Beijeman vertelt in de tweede helft van de avond over de StarAid, een nieuwe all-in, stand-alone autoguider, polar alignment tool met ingebouwde sky recognition. StarAid bevat een aantal implementaties en gebruiksgemak die wereldwijd uniek zijn. Alles over StarAid, van inceptie, live demonstratie, tot en met de roadmap.

De periodieke praktijkavonden (‘waarneemavonden’) worden georganiseerd door en voor donateurs/leden van de Volkssterrenwacht Bussloo en de VWS-vereniging Triangulum. Doelstelling is primair om waar te nemen en de sterrenhemel beter te leren kennen. Dit kan uiteraard alleen bij helder weer; daarom is er op de praktijkavond ook een alternatief programma bestaande uit korte voordrachten over de actuele sterrenhemel, praktische onderwerpen, etc. Ook de bijdragen van donateurs/leden, bijv. eigen waarnemingen of foto’s, zijn zeer welkom.
De avonden worden gehouden op de Volkssterrenwacht Bussloo (aanvang 19.30 uur) en zijn vrij toegankelijk.

De Wintersterrenhemel.
Alex Scholten blikt vooruit wat er de komende wintermaanden allemaal aan de hemel zichtbaar is. Bij helder weer is er volop gelegenheid om met de telescopen van VSB naar de sterrenhemel te kijken.

WEEKEND VAN DE WETENSCHAP.

Op 17 april 1912 vond een bijzondere, zeldzame zonsverduistering plaats. Minder bekend is dat de centrale lijn hiervan over Zuid-Limburg liep. In de omgeving van Maastricht werd door de Nederlandse beroepsastronomen een grote eclipsexpeditie opgezet, die dankzij uitstekende weersomstandigheden een succes werd. Maak met Alex Scholten een tijdreis naar deze wetenschappelijke expeditie van ruim honderd jaar geleden.

WEEKEND VAN DE WETENSCHAP

Momenteel wordt in de Atacama-woestijn in Noord-Chili gebouwd aan de grootste telescoop ter wereld. Met een spiegeldiameter van bijna 40 meter moet dit ‘grootste oog ter wereld’ scherper en verder het heelal in kijken als nooit te voren. Projectmanager Felix Bettonvil is nauw betrokken bij de bouw van deze gigantische telescoop die naar verwachting in 2024 zijn eerste waarnemingen moet gaan doen.

Open sterrenhopen en bolhopen verschillen erg van elkaar. Hoe komt het dat er twee soorten sterrenhopen zijn? Hoe zijn ze ontstaan? Waarom bewegen ze in verschillende soorten banen? Waarom hebben de bolhopen veel minder zuurstof, koolstof enz. dan open sterhopen? Waarom zijn er ook losse sterren? Prof. Henny Lamers (Universiteit van Amsterdam) zal deze vragen behandelen en verklaren. Daarbij spelen misschien zelfs superzware sterren en zware zwarte gaten een rol. Maar er blijven genoeg raadsels over!

Reeds bijna twintig jaar wordt het zwaartekrachtveld van onze aarde zeer nauwkeurig gemeten door satellieten, die zijn uitgerust met extreem nauwkeurige meetinstrumenten. Voorbeelden van deze instrumenten zijn GPS-ontvangers, versnellingsmeters en ook lasers om de onderlinge afstand te meten tussen achter elkaar aan vliegende satellieten. De veranderingen die we meten aan het zwaartekrachtveld geven veel informatie over het afsmelten van poolkappen en de waterhuishouding van de wereld. Dit betreft belangrijke informatie voor een beter begrip van ons klimaat, maar bijv. ook voor de landbouw en drinkwatervoorziening voor miljarden mensen. Presentatie door prof. Pieter Visser van de TU Delft.

Eelko Gielis is al enige jaren actief als astrofotograaf. Hiervoor beschikt hij over een eigen sterrenwacht in Teuge. Zijn ervaringen, tips en trucs deelt hij met het publiek in deze presentatie, die daarmee ook heel geschikt is voor (beginnende) amateur-sterrenkundigen.

De Nederlandse astronoom Marc Klein Wolt wilde voor zijn onderzoek een radiotelescoop aan de achterkant van de maan hebben. Maar waarom en vooral: hoe krijg je die daar? China bood hem een unieke kans om zijn droom waar te maken, maar dat bleek een avontuur op zich…

Tijdens hun bewegingen langs de sterrenhemel kunnen hemellichamen soms elkaar bedekken. Een enkele keer spectaculair zoals bij een zonsverduistering, een andere keer een verschijnsel waarbij een telescoop nodig is om dit te kunnen waarnemen. Jaap van ’t Leven toont in deze presentatie, die ook geschikt is voor beginnende amateurs, welke bedekkingen er in de komende maanden zichtbaar zijn, zoals bedekkingen van Uranus en Mars door de Maan in september en december en de gedeeltelijke zonsverduistering van 25 oktober. Hij geeft diverse tips en trucs voor het waarnemen en fotograferen van deze hemelverschijnselen.

De aarde wordt omringd door het geomagnetisch veld. Maar ook Mars heeft vroeger een magneetveld gehad, en er zijn zelfs kometen die een magneetveld bezitten. Hoe ontstaat zo’n veld eigenlijk? En is het van belang voor het leven op aarde en mogelijk daarbuiten? Dit en meer zal Rosa de Boer, aardwetenschapper van de Universiteit Utrecht, bespreken tijdens het Weekend van de Wetenschap.

Wat te doen als zelfs een snelle vermindering van de broeikasgasuitstoot niet voldoende is om het klimaat leefbaar te houden? “Solar Radiation Management” (management van zonne-instraling) is een controversieel idee om de aarde kunstmatig af te koelen door een kleine fractie van het zonlicht tegen te houden – bijvoorbeeld door een parasol tussen zon en aarde, wolken witter te maken of de klimaateffecten van grote vulkaanuitbarstingen na te bootsen. Een soort pijnstiller voor het klimaatprobleem dus: het lost de onderliggende oorzaak (broeikasgasconcentratie) niet op, maar kan mogelijk wel de symptomen verzachten. Moeten we hier ver van afblijven? Of kan Solar Radiation Management ons laatste redmiddel worden? Claudia Wieners van het Instituut voor Marien en Atmosferisch onderzoek Utrecht legt uit.

In de 18e eeuw maakte de Franse astronoom Charles Messier een lijst van ruim 100 nevelachtige objecten aan de sterrenhemel. Eind maart is de beste gelegenheid om gedurende een gehele nacht een zeer groot deel van deze objecten te kunnen waarnemen: gasnevels, sterrenhopen, sterrenstelsels en planetaire nevels. Jaap van ’t Leven legt uit wie Messier was en welke uitdaging deze ‘Messier-marathon’ is voor de actieve amateur. Bij helder weer kunnen een groot aantal nevels – eventueel met een eigen telescoop – worden waargenomen.